ปัญหา 3 จังหวัดภาคใต้และทางออก (ตอนที่ 6)

ช่วงปี ค.ศ. 1500-1680 กองทัพสเปน ยิ่งใหญ่เกรียงไกรมาก สามารถบดขยี้ชนเผ่า Aztec ซึ่งปัจจุบันเป็น Maxico city มีอารยธรรมรุ่งเรือง มีปิรามิด มีถนนหนทาง ต่อมาก็รบชนะ ชนเผ่า Inca ปี ค.ศ. 1532 และได้พยายามโจมตี ชนเผ่า Apache ปัจจุบันเป็นทะเลทรายในรัฐนิวเม็กซิโก แต่ก็ไม่เคยรบชนะเด็ดขาดเหนือ เผ่า Apache สักครั้ง ทำไม??

เมื่อลงไปดูโครงสร้างการทางสังคม ทั้งชนเผ่า Aztec และ Inca นั้น มีอารายธรรมที่เจริญ มีเมือง มีการปกครองแบบศูนย์รวมอำนาจ เมื่อกองทัพสเปนบุกโจมตี เข้าถึงศูนย์รวมอำนาจก็จบ จับผู้นำ จับ กษัตริย์ได้ก็สามารถรบชนะได้ ซึ่งต่างจาก ชนเผ่า Apache ที่ไม่ได้รวมศูนย์ แต่เป็นองค์กรกระจายอำนาจ เป็นเครือข่าย อย่างองค์กรปลาดาว ทุกคนแทบจะเท่าเทียมกัน หัวหน้าเผ่าเป็นเสมือน ตัวเชื่อม่ต่อ(Connector) ไม่มีถิ่นที่อยู่ตายตัว


โยกย้ายไปได้เรื่อยๆ

เวลาจะ โจมตี หรือปราบปราม ที่องค์กรกระจายอำนาจนั้นยากมาก เพราะ มีตัวตายตัวแทน ที่สามารถทดแทนกันได้ทันที หัวหน้าเผ่า Apache เป็นผู้นำทางวัฒนธรรม และจิตวิญญาณ ต่างจากแบบศูนย์รวมอำนาจ อย่าง Aztec และ Inca

เมื่อกองทัพสเปนโจมตี ชนเผ่า Apache ได้ยึดกระโจมที่พักได้ พวก Apache กลับละทิ้งที่อยู่เร่ร่อนไปหาที่ใหม่อย่างนี้เรื่อยไป
ในที่สุดกองทัพสเปนอันเกรียงไกร ก็พ่ายแพ้ต่อชนเผ่า Apache เพราะ มิเพียง กองทัพสเปนจะไม่สามารถรบชนะเหนือชนเผ่าApache ได้แล้ว ยังถูก พวก Apache ตอบโต้กลับ โจมตีกลับ อีกด้วย

จากรูปด้านบน แสดงถึงองค์กรศูนย์รวมอำนาจ มีลำดับชั้นการบังคับบัญชาและ องค์กรกระจายอำนาจ เป็นเครือข่าย

ชนเผ่า Apache อยู่ได้เรื่อยมานับร้อยๆปี จนแม้ระยะแรกๆ จะถูก คนผิวขาวอย่างอเมริกันที่เข้ามาอยู่ภายหลังในดินแดนทวีปอเมริกา รุกราน ยึดครองพื้นที่ แต่อเมริกันก็ไม่สามารถเอาชนะ ชนเผ่า Apache ได้อีกเช่นกัน

แต่องค์กรกระจายอำนาจก็ใช่ว่าจะไม่มีจุดอ่อน และก็เป็นจุดอ่อนที่แสนจะธรรมดาเสียด้วย