Milton Friedman นักเศรษฐศาสตร์รางวัล Noble Prize ปี 1976 ผู้มีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อแนวคิดเรื่องทุนนิยมเสรี ให้ทรรศนะ ทำนอง ว่า ไม่ใช้หน้าที่ของบรรษัท ที่จะเอาเงินของผู้ถือหุ้นไปใช้ในกิจการอย่างอื่น เช่นดูแลสิ่งแวดล้อม สร้างโรงเรียนหรืออื่นใดที่ไม่เกี่ยวข้องกับบรรษัท ผู้บริหาร ไม่ว่าจะอยู่ตำแหน่งใด ยิ่งใหญ่แค่ไหนก็เป็นลูกจ้างผู้ถือหุ้น หากต้องการช่วยเหลือสังคม ก็ต้องใช้เงินตัวเอง
ส่วน Peter Drucker กูรูด้านการตลาดของโลก ให้ความ
เห็นว่า ความรับผิดชอบต่อสังคมของบรรษัทเป็นการบิดเบือนหลักการธุรกิจที่อันตราย "หากคุณมีผู้บริหารสักคนที่ต้องการแบกรับผิดชอบต่อสังคม" ท่าน Drucker บอกว่า "ไล่เขาออกซะ...เร็วๆด้วย" และ เช่นเดียวกับ Debora L. Spar ศาสตราจารย์ของ Harvard Business School ยืนยันว่า บรรษัท "ไม่ใช่สถาบันที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อเป็นองค์กรด้านจริยธรรม...มันเป็นสถาบันที่มีภารกิจเพียงหนึ่งเดียวเท่านั้น นั่นคือเพิ่มมูลค่าให้ผู้ถือหุ้น" ต้องยึดหลักการที่บอกว่า หลักการผลประโยชน์ที่ดีที่สุด (The best interest principle) นั่นคือผลประโยชน์ของผู้ถือหุ้น
นี่คือสาเหตุสำคัญข้อหนึ่งของวิกฤติโลกร้อน (Climate Change) เมื่อกฎหมายนับร้อยๆฉบับ ในแทบทุกประเทศทั่วโลกที่ใช้ระบบทุนนิยมเสรี ยึดหลักการผลประโยชน์ที่ดีที่สุด ทุกคนจึงกอบโกย เข้าใส่ตัวเอง และก็ทิ้งภาระ(Externality) ให้สังคม สิ่งแวดล้อม
ด้วยเพราะ บรรษัทมีสถานะเป็นนิติบุคคล มีศักดิ์และสิทธิ์ เป็นบุคคล โครงสร้างขององค์กรมีคณะกรรมการ มีกลุ่มผู้บริหาร และ แยกออกจากกลุ่มผู้ถือหุ้น หรือเจ้าของ Adam Smith รู้ถึงจุดอ่อนของบรรษัท จึงได้เขียนเตือนไว้ใน The Wealth of Nations ว่า เราจะไว้วางใจผู้ดูแล หรือ ผู้บริหาร บรรรษัท ให้จัดการทุกๆเรื่องแทนผู้ถือหุ้น ได้อย่างไร เพราะความสะเพร่า สุรุ่ยสุร่าย ละโมบโลภมาก ของคน ย่อมนำมาซึ่งความเสียหายแน่นอน และก็เป็นดัง Adam Smith คาดไว้ไม่ผิด ตัวอย่างที่เห็นกันอยู่จนทุกวันนี้ที่บรรษัท ฉ้อโกง ฉ้อฉล ล้มบนฝูก
อย่างไรก็ตาม ในทรรศนะของ Milton Friedman บรรษัทก็พอจะทำเพื่อสังคมได้ ถ้าอธิบายได้ว่าเกี่ยวโยงกับบรรษัท ทำให้ผลประกอบการของบรรษัทดีขึ้นในระยะยาว
แล้วเราจะสร้างบรรษัททีี่มีคุณธรรมด้วย สร้างผลตอบแทนให้ผู้ถือหุ้นด้วย ได้หรือไม่ ?? ตอบว่าได้แน่นอน และน่าจะเป็นแนวทางที่ยั่งยืนได้ดีเสียด้วย
Beyond profit >> 3BL--Triple Bottom Line -- Planet, People and Profit
บทความ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น